Jinekolojik muayene bu amaçla geliştirilmiş özel muayene masalarında yapılmaktadır. Muayeneye başlanmadan önce idrar torbasının boşaltılması yararlı olacaktır. Jinekolojik muayeneye ilave olarak meme muayenesinin de yapılmasını önermekteyiz. Jinekolojik muayeneye başlamadan önce karın bölgesi gözden geçirilir. Karında göze çarpan herhangi bir kitle var mı? Muayene edilir.
Daha sonra jinekolojik muayeneye geçilir. Bütün muayenelerde olduğu gibi jinekolojik muayene de gözlemle başlar. Bu aşamada dış üreme organlarında göze çarpan herhangi bir kitle, renk değişikliği, erozyon ve bunun gibi anormallikler var mı, not edilir.
Daha sonra vagina içinin izlenmesine olanak veren spekulum muayenesine geçilir. Bu alet ile vagen duvarları bir birinden ayrılabilir. Ilık ve kayganlaştırılmış spekulum vagen içersine doğru ilerletilir ve bu sırada vagen duvarları, vaginal akıntı, akıntı varsa bunun özellikleri izlenir. Sonrasında spekulum vagina tepesindeki rahim ağzına ulaşır. Rahim ağzı (serviks) değerlendirilir. Servikal ektropion, erozyon, servikal akıntı, rahim ağzı kanseri bu muayene ile tespit edilir. Bu aşamada rahim ağzı bölgesinden smear denilen bir test için örnek alınır. Bu işlemlerin hiçbir aşamasında ağrı hissedilmez.
Vaginanın genişliği, esnekliği, vaginaya doğru idrar torbası (sistosel) veya barsaklardan (sistosel) olan bir fıtıklaşma var mı, değerlendirilir. Bu fıtıklaşma ve rahim sarkması olayı bir de ıkınma anında gözlenir.
Spekulum muayenesi bitirildikten sonra çıkartılır ve elle yapılan muayeneye geçilir. Bu muayene sırasında doktor bir eli ile vagina içersinden rahim ve yumurtalıkları muayene ederken diğer eli ile de karından bu muayeneye yardımcı olur. Bu muayene sırasında rahimim boyutları, pozisyonu, rahimden kaynaklanan herhangi bir tümoral oluşum var mı değerlendirilir. Daha sonra tüpler ve yumurtalıklar her iki yan tarafta muayene edilir. Yumurtalıkların boyutu nedir, tümör var mı, muayene sırasında ağrı var mı , bütün bunlar muayene sırasında değerlendirilir.
Jinekolojik muayene bitirildikten sonra eğer gerekli görülürse transvaginal ultrason yapılır
Jinekolojik muayene bu amaçla geliştirilmiş özel muayene masalarında yapılmaktadır.